Ślub kościelny dla jednych par jest marzeniem, dla drugich niechcianą koniecznością, dla jeszcze innych zupełnie naturalnym wyborem. Ci ostatni to przede wszystkim osoby głęboko wierzące, które nie wyobrażają sobie powiedzenia sakramentalnego TAK przed urzędnikiem. Bywają jednak sytuacje, gdy z różnych powodów nie można wziąć ślubu kościelnego. Wcale nie dotyczy to tylko rozwodników.

Kiedy nie weźmiesz ślubu kościelnego?

W Kościele Katolickim obowiązują okresy, kiedy kategorycznie nie udziela się sakramentu małżeństwa. Są to:

• Wielki Piątek
• Okres adwentu 
• Okres Wielkiego Postu

Warto więc tak planować uroczystość, aby omijać te okresy, bo w żadnym kościele na pewno sakrament nie zostanie udzielony. Poza tym przyszli małżonkowie powinni omijać inne ważne wydarzenia kościelne o szczególnym nacechowaniu emocjonalnym, jak Dzień Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny.

Warto wiedzieć 

Choć oficjalnie prawo kanoniczne tego nie zabrania, w wielu kościołach źle widziane jest udzielanie sakramentu małżeństwa w piątek – to dla katolików dzień pamięci o męce Chrystusa oraz postu, w którym należy powstrzymać się od hucznych zabaw. 

Z zasady śluby nie są również raczej udzielane w niedzielę – poza tym ten dzień i tak nie cieszy się  popularnością wśród narzeczonych, ponieważ w poniedziałek trzeba iść do pracy i trudno byłoby namówić gości do udziału w weselu.

Ślub kościelny a rozwód – bariera nie do przejścia?

Wokół tego tematu narosło mnóstwo kontrowersji. Generalnie zgodnie z prawem kanonicznym rozwodnikowi nie wolno ponownie stanąć przed ołtarzem. Wiara określa bowiem, że raz zawarte małżeństwo jest wieczne, do czasu, „aż śmierć Was nie rozłączy”. To jednak nie przekreśla szans wierzących rozwodników na powtórne uzyskanie sakramentu.

Warunkiem jest stwierdzenie nieważności małżeństwa. Potocznie nazywa się to rozwodem kościelnym, ale w świetle prawa kanonicznego o rozwodzie nie ma mowy – może być tylko unieważnienie. Aby jest stwierdzić muszą zajść poważne przesłanki, które trzeba przedstawić biskupowi. Tymi przesłankami najczęściej są:

• Kłamstwo – jeśli współmałżonek zataił np. poważną chorobę lub bezpłodność
• Odmienna orientacja seksualna małżonka, którą zataił przed żoną
• Nieskonsumowanie małżeństwa z ewidentnej winy współmałżonka
• Zatajona choroba psychiczna 
• Zatajony fakt posiadania dzieci

Tych powodów może być znacznie więcej, bo i Kościół dojrzewa do współczesnych czasów. Zdarza się więc, że nieważność małżeństwa jest stwierdzana z powodu agresji współmałżonka i istotnych różnic charakterów.

Ważne

Stwierdzenie nieważności małżeństwa jest jednak długotrwałym procesem. Musi się w tej sprawie wypowiedzieć sąd kościelny, który wcześniej na pewno skieruje małżonków na konsultacje psychologiczne i duszpasterskie. 

Po stwierdzeniu nieważności małżeństwa każda ze stron może ponownie przystępować do sakramentów, w tym do sakramentu małżeństwa. W świetle prawa kanonicznego nie będzie to jednak drugi, ale pierwszy ślub – poprzedni oficjalnie się po prostu „nie odbył”.

Gdy narzeczony jest niewierzący 

Takie sytuacje także się zdarzają, co bywa kłopotliwe dla głęboko wierzącej narzeczonej (lub narzeczonego). Można sobie z tym poradzić – wystarczy złożyć wniosek o udzielenie dyspensy do proboszcza parafii, w której ma zostać zawarte małżeństwo.

Z punktu widzenia Kościoła sakrament w ogóle nie powinien zostać udzielony, ponieważ istnieje ryzyko, że niewierząca strona wpłynie na zobojętnienie w wierze współmałżonka. Proboszczowie idą jednak swoim wiernym na rękę i z reguły nie sprzeciwiają się takim praktykom.

Warto wiedzieć 

Mają wówczas zastosowanie dokładnie takie same przepisy, jak w przypadku ślubu osób różnych wyznań. Niewierzący małżonek po prostu nie składa przysięgi przed Bogiem. 

Rzadko jest zatem tak, że nie ma żadnej możliwości zawarcia ślubu kościelnego. Od większości reguł obowiązują wyjątki, poza wspomnianymi przez nas dniami i okresami liturgicznymi, kiedy to sakramentu małżeństwa się zwyczajnie nie udziela.